Gốm Chu Đậu - Mỹ Xá là loại gốm sứ cổ truyền Việt Nam đã được sản xuất tại vùng mà nay thuộc làng Chu Đậu và làng Mỹ Xá, thuộc các xã Minh Tân (làng Mỹ Xá) và Thái Tân (làng Chu Đậu), huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.
Gốm Chu Đậu nổi tiếng với những sản phẩm độc đáo và tinh xảo (ảnh minh họa)
Loại gốm sứ này thường được nhắc đến với tên gốm Chu Đậu là do lần đầu tiên người ta khai quật được các di tích của dòng gốm này ở Chu Đậu. Sau này, khi khai quật tiếp ở Mỹ Xá (làng bên cạnh Chu Đậu) thì người ta phát hiện ra khối lượng di tích còn đa dạng hơn và có một số nước men người ta không tìm thấy trong số các di tích khai quật được tại Chu Đậu. Gốm Chu Đậu là dòng gốm nổi tiếng vì màu men và họa tiết thuần Việt. Nó đã từng xuất khẩu sang nhiều nước châu Âu.
Các sản phẩm gốm Chu Đậu từ xa xưa đã nổi tiếng với nước men trắng như ngọc ngà (ảnh sưu tầm)
Giới chuyên môn đánh giá cao gốm Chu Đậu, đó là một loại gốm "mỏng như giấy, trong như ngọc, trắng như ngà, kêu như chuông". Từ dáng vẻ, chất men, họa tiết, hoa văn trang trí... tất cả đều đẹp hoàn hảo. Gốm Chu Đậu được thể hiện dưới nhiều hình thức như vẽ, khắc, họa, đắp nổi đều phóng khoáng, trữ tình, hài hòa, tinh xảo. Những họa tiết, hoa văn trên gốm thể hiện đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Đó là khung cảnh thiên nhiên và cuộc sống của cư dân đồng bằng châu thổ sông Hồng như cảnh mục đồng chăn trâu, chim đậu trên cành hoa, đàn cá bơi dưới nước, mái nhà tranh ven sông... Phương pháp chế tạo đạt trình độ cao, đó là chuốt, tạo dáng trên bàn xoay, ngắt sản phẩm thành nhiều công đoạn rồi lắp ghép lại và gia công. Các sản phẩm được thể hiện trên chất liệu men trắng hoa lam, men ngọc, hay men màu tam thái.
Mô hình làm gốm được phục dựng (ảnh minh họa)
Làng gốm Chu Đậu phát triển rực rỡ vào giai đoạn thế kỷ XIV – XVII. Sau đó do sự tàn phá của chiến tranh, làng gốm Chu Đậu đã bị tàn phá. Các nghệ nhân làng gốm phiêu bạt đến các vùng khác sinh sống lập nghiệp.
Các sản phẩm gốm Chu Đậu từng bước lấy lại được vị trí của mình trên thị trường gốm Việt Nam và thế giới (ảnh sưu tầm)
Sau 400 năm thất truyền, đầu năm 2000, nghề gốm dần được chú trọng và khôi phục với các dự án đầu tư kết hợp với du lịch làng nghề. Các sản phẩm gốm dần xuất hiện trở lại trên thị trường và được người tiêu dùng trong nước yêu thích. Hiện nay, nhiều lô hàng gốm Chu Đậu đã được xuất khẩu ra các nước như Tây Ban Nha và nhiều nước khác trên thế giới.
Nguồn: kyluc.vn
BTV Minh Huyền