Nghệ Nhân Nguyễn Văn Nam đang say sưa với nghề
Dáng người nhỏ nhắn, giọng nói cởi mở, mến khách. Nghệ nhân Nguyễn Văn Nam đon đả đón tiếp chúng tôi khiến chúng tôi hết sức ngỡ ngàng bởi sự nhiệt thành, mến khách của anh. Trò chuyện với phóng viên trang Người Làm Nghề, anh Nam chia sẻ chuyện nghề của anh giữa những ngày tháng bẩy oi ả. Đi thăm gian hàng trưng bày và giới thiệu sản phẩm điêu khắc gỗ, anh Nam giảng giải giúp chúng tôi hiểu nhiều hơn về ý nghĩa từng đường nét trên mỗi sản phẩm.
Tác phẩm độc đáo của Nghệ nhân Nguyễn Văn Nam
Đi lên từ đôi bàn tay trắng song bằng tài năng, niềm đam mê của tuổi trẻ với nghề điêu khắc gỗ cha ông để lại, đến nay, anh Nguyễn Văn Nam, đã trở thành một nghệ nhân, nhà điêu khắc gỗ có tiếng. Hầu hết các sản phẩm gỗ mỹ nghệ của ông đều được khách hàng trong cả nước ưa chuộng và đánh giá cao.
Sản phẩm của Nghệ Nhân Nguyễn Văn Nam
Từ “điêu khắc” xuất phát từ nguồn gốc Hán - Việt. Trong đó, các lối chạm trổ thì gọi là điêu. Lấy dao vạch vào vật gì đó thì gọi là khắc. Điêu khắc thực chất là dùng dụng cụ cứng như: kim loại (đục, dao…) tác động vào các chất liệu cứng như: đá, gỗ, xương, ngà voi tạo nên các tác phẩm nghệ thuật. Nói cách khác, khái niệm về điêu khắc ở đây cũng bắt nguồn từ cách thức tạo hình trên chất liệu.
Tranh điêu khắc của Nghệ Nhân Nguyễn Văn Nam
Từ bàn tay tài hoa của các nghệ nhân, nhiều công trình sử dụng điêu khắc gỗ đã trở thành những tác phẩm nghệ thuật vừa có tính thẩm mỹ cao, vừa mang giá trị nhân văn, giá trị tinh thần và phong thuỷ sâu sắc và có giá trị về mặt tâm linh.
Đặc biệt, khi nói tới những thăng trầm trong nghề mộc, anh Nam cho rằng: “Để làm ra những sản phẩm tinh xảo, mỗi nghệ nhân làm mộc cần có kỹ năng và tâm huyết. Sản phẩm gắn với văn hóa, tập quán, phong tục của vùng miền... không có độ rung cảm thì nghệ nhân rất khó thổi hồn vào tác phẩm.Đồ gỗ điêu khắc rất kén chọn người chơi. Bởi phải có trình độ và đam mê nhất định mới thẩm thấu được những gì mà người thợ điêu khắc “thổi hồn” vào hoa văn, họa tiết trong mỗi tác phẩm. Một sản phẩm gỗ có giá trị khi thỏa mãn các yếu tố: chất liệu gỗ, trình độ điêu khắc, và xử lý đánh bóng. Nhưng ai đã đam mê đồ gỗ mỹ nghệ khó lòng dứt khỏi niềm đam mê này, và điều làm người ta thích thú với đồ mỹ nghệ gỗ là tuổi thọ có thể kéo dài hàng trăm năm".
Tranh điêu khắc của Nghệ Nhân Nguyễn Văn Nam
Cùng một chất liệu gỗ, cùng một dòng sản phẩm, nhưng độ tinh xảo của hoa văn, họa tiết có thể làm cho sản phẩm đó chênh lệch từ vài triệu đến vài chục triệu đồng là điều bình thường. Nói gỗ mỹ nghệ đang phải cạnh tranh gay gắt là vậy, bởi ngoài yếu tố kén chọn khách hàng, trình độ tay nghề của thợ điêu khắc cũng là yếu tố quyết định.
Ngoài ra, đồ gỗ mỹ nghệ thường to lớn cồng kềnh làm phát sinh thêm chi phí vận chuyển, làm tăng giá thành người mua cũng là yếu tố khiến gỗ mỹ nghệ khó cạnh tranh với dòng sản phẩm gỗ thường vốn đơn giản, lược bớt chi tiết và có sự trợ giúp đắc lực có thiết bị máy móc và giá thành rẻ hơn rất nhiều.
Sản phẩm của Nghệ Nhân Nguyễn Văn Nam
Chính vì thế, "mỗi nghệ nhân hay người thợ đều xem sản phẩm như những đứa con tinh thần. Để có sản phẩm cạnh tranh với sự phát triển của nhiều mặt hàng khác, người thợ phải thực sự đam mê, nhiệt huyết và luôn phải sáng tạo, nâng cao tay nghề, đặt toàn bộ tâm hồn, trí tuệ của mình vào sản phẩm”. Nghệ Nhân Nam chia sẻ.
Anh Tuấn